Abstract
Wprowadzenie: Postępowanie chirurgiczne stanowi podstawową metodę leczenia niedrobnokomórkowego raka płuca. Materiał i metody: W pracy przeprowadzono retrospektywną analizę skuteczności tego leczenia w grupie 431 chorych operowanych w Klinice Chirurgii Instytutu Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie w latach 1998–1999. W 218 (50%) przypadkach wykonano lobektomię, w 21 (5%)—bilobektomię, w 188 (44%)—pneumonektomię, a w 4 (1%)—resekcję klinową. U 70 (16%) chorych rozpoznano stadium zaawansowania pIA, u 112 (26%)—pIB, u 22 (5%)—pIIA, u 110 (26%)—pIIB, u 88 (20%)—pIIIA, u 13 (3%)—pIIIB i u 16 (4%)—pIV. Wyniki: Wskaźnik 5-letniego przeżycia dla całej grupy wynosił 49.1%. Analiza statystyczna wykazała wyższy odsetek odległych przeżyć w grupie wiekowej do 50. rż. (p = 0.03), u płci żeńskiej (p = 0.01, HR = 0.63), w przypadku mniej rozległego zabiegu (lobektomia) (p < 0.005). Wskaźniki odległych przeżyć wykazywały znamienną zależność od stadium zaawansowania choroby nowotworowej (p < 0.005). Pięcioletnie przeżycie pacjentów w stadium IA wynosiło 81.7%, IB—62.2%, IIA—59.1%, IIB—38%, IIIA—21.3%, IIIB—8.3% oraz IV—8.3%. Typ histopatologiczny miał również znamienny wpływ na odległe przeżycia chorych (p < 0.005). Pięcioletnie przeżycie chorych na raka płaskonabłonkowego wynosiło 53.4%, na raka gruczołowego—38.3%, na raka wielkokomórkowego—37.5%, na rakowiaka—94.7%, a na pozostałe typy raka—39.1%. Wskaźnik odległego przeżycia zależał znamiennie od cechy T (p < 0.005). Obniżone wyjściowe stężenie hemoglobiny (p < 0.005, HR = 1.52) oraz przetoczenie masy erytrocytarnej w okresie pooperacyjnym (p = 0.03) były niekorzystnymi czynnikami rokowniczymi. Znamiennie gorsze rokowanie wykazano w przypadku cechy R1 lub R2 (p = 0.01) oraz cechy M1 (p < 0.005). Dodatkowo, w analizie wielowymiarowej Coxa wartość FEV1 poniżej 80% (HR = 1.46) była zmienną negatywnie wpływającą na odległe przeżycie, a brak objawów klinicznych choroby, z wyjątkiem kaszlu (HR = 0.73)—zmienną wpływającą korzystnie. Wnioski: W analizie jednowymiarowej wyłoniono następujące czynniki ryzyka: płeć męska, wiek powyżej 50. rż., obniżone stężenie Hb, zabieg operacyjny o poszerzonym zakresie, zaawansowane stadium, utkanie raka gruczołowego i wielkokomórkowego, cecha T, N, R i M oraz przetoczenie ME w okresie pooperacyjnym. Analiza wielowymiarowa Coxa wykazała następujące negatywne czynniki prognostyczne: obniżone wyjściowe stężenie Hb, wartość FEV1 poniżej 80%, zabieg operacyjny o poszerzonym zakresie (pneumonektomia), zaawansowane stadium raka, utkanie raka gruczołowego oraz następujące korzystne rokowniczo czynniki: płeć żeńska i brak objawów klinicznych, z wyjątkiem kaszlu.
