Health-Promoting Activities Performed by Nurses for Patients with COPD

Wstęp: Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) stanowi czwartą przyczynę zgonów na świecie. Wśród działań, które powinna podejmować pielęgniarka w stosunku do chorego na POChP, podkreśla się przede wszystkim znaczenie tych, które można określić jako promujące zdrowie. Celem pracy jest analiza częstości i charakteru podejmowanych przez pielęgniarki działań wchodzących w zakres promocji zdrowia wobec pacjentów z POChP. Materiał i metody: Dokonano analizy ilościowej danych zebranych od 132 pielęgniarek (100%) zatrudnionych w zamkniętej i otwartej opiece zdrowotnej województwa lubelskiego. Zastosowano metodę sondażu diagnostycznego, wykorzystując kwestionariusz ankiety własnego autorstwa. Materiał zgromadzono w 2008 roku. Wyniki: Pielęgniarki pracujące w szpitalach znacznie częściej uczestniczyły w diagnozowaniu POChP (62.30%) aniżeli pielęgniarki podstawowej opieki zdrowotnej (33.40%). Poradnictwo antytytoniowe realizowało 69% respondentów. Badane pielęgniarki rzadko używają profesjonalnych narzędzi do pomiaru i oceny stopnia uzależnienia od nikotyny (6%) oraz do pomiaru poziomu motywacji do walki z nałogiem (4%). Prowadzenie edukacji zdrowotnej wobec chorych na POChP deklarowało 66.67% pielęgniarek z POZ i 76.81% pielęgniarek zatrudnionych w szpitalach. Pielęgniarki nie prowadzą monitoringu udzielanych przez siebie porad oraz nie poddają ocenie ich skuteczności. O udziale w programach wielodyscyplinarnej rehabilitacji oddechowej mówiło tylko 9.53% ankietowanych z POZ oraz 40.58% ankietowanych ze szpitali. Wnioski: Prowadzone przez pielęgniarki działania w stosunku do chorego na POChP mają charakter głównie edukacyjny, niestety są jednak powierzchowne, okazjonalne i nie mają znamion zaplanowanego procesu. Zaleca się planowe, formalne włączenie pielęgniarek w realizację programów promocji zdrowia w grupie chorych na POChP poprzez zaplanowanie środków finansowych na realizowane przez nie zadania, jak również zwrócenie większej uwagi na przygotowanie pielęgniarek do realizacji procesu edukacji zdrowotnej, szczególnie poradnictwa antynikotynowego.