Występowanie antrakofibrozy oskrzelowej u pacjentów z objawami ze strony układu oddechowego eksponowanych na dym ze spalania biomasy

Wstęp: Antrakofibroza oskrzelowa (BAF, bronchial anthracofibrosis), rozpoznawana na podstawie badania bronchoskopowego, cechuje się niebiesko-czarnym przebarwieniem błony śluzowej oraz zniekształceniem lub zwężeniem oskrzela. Autorzy niniejszej pracy zbadali występowanie BAF u objawowych pacjentów eksponowanych na dym ze spalania biomasy i ocenili cechy kliniczne, radiologiczne oraz wpływ na stan czynnościowy. Materiał i metody: Z początkowej grupy liczącej 80 osób, na badanie bronchofiberoskopowe wyraziło zgodę 60 pacjentów. Były to wyłącznie kobiety. U wszystkich wykonano badanie radiologiczne klatki piersiowej, tomografię komputerową wysokiej rozdzielczości (HRCT, high-resolution computed tomography), badanie spirometryczne z próbą rozkurczową i test 6-minutowego chodu. Zebrano dane na temat objawów oddechowych i czasu narażenia na dym ze spalania biomasy. Wynik badania bronchofiberoskopowego wykazał BAF u 24 pacjentek (Grupa 1), izolowane plamy antrakotyczne u 17 pacjentek (Grupa 2) i prawidłowy obraz drzewa oskrzelowego u 19 pacjentek (Grupa 3). Wyniki: Pacjentki z grupy 1 charakteryzowały się istotnie wyższym całkowitym narażeniem na dym ze spalania biomasy (p < 0.0001), pokonywały krótszy dystans w teście chodu (p = 0.003) i częściej dochodziło u nich do desaturacji. W badaniu HRCT w grupie 1. częściej stwierdzano nieprawidłową powietrzność i konsolidacje w obrębie segmentów, podczas gdy zmiany włókniste występowały częściej w grupach 2. i 3. W grupie 1. stwierdzono znamienną statystycznie ujemną korelację pomiędzy wskaźnikiem ekspozycji a pokonanym dystansem w teście 6-minutowego chodu i parametrami spirometrycznymi. W grupie 1. zmiany występowały najczęściej w obrębie oskrzela płata środkowego (15/24 [62.5%]). W grupie 2. oskrzele płata środkowego i oskrzele płata górnego prawego było zajęte w równym stopniu, po 8 z 17 w każdej lokalizacji (47.1%). Wnioski: Pacjentki z BAF cechowały się gorszym stanem czynnościowym w porównaniu z tymi, u których stwierdzono wyłącznie izolowane plamy antrakotyczne. W badaniach obrazowych cechy wskazujące na wieloogniskowe zwężenie oskrzeli były typowe dla BAF.